خاورمیانه سبز بن سلمان و راه علاج بحران ریزگردها!
تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۱۵۷۸۲
صابر گل عنبری*
حالا که روابط ایران و عربستان از سر گرفته شده است و سفارتخانه‌ها هم بازگشایی شده‌اند، بهتر است به جای هدف‌گذاری‌های ممتنع الوصول در این شرایط و گمانه‌زنی‌های شعاری، در برخی زمینه‌ها با توجه به واقعیت‌های کنونی از جمله شرایط تحریمی و موانع دیگر، برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری معقولانه و واقع‌بینانه‌ای انجام شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قبلا هم گفته شد که در وضعیت کنونی به دلایل متعدد امکان سرمایه‌گذاری عربستان در ایران زیاد نیست و اگر هم اتفاق بیفتد رقم ناچیزی خواهد بود و از چند ده میلیون دلار فراتر نمی‌رود و حداکثر اتفاق اقتصادی ممکن در این شرایط، تجارت کالاست که اگر شاهکار شود در چند سال آینده به رقم یک میلیارد دلار برسد.
اما یکی از زمینه‌های همکاری جدی فراتحریمی حوزه زیست محیط است که با توجه به بحران ریزگردها در منطقه از جمله ایران به عنوان بحران و چالشی منطقه‌ای و داخلی در کشورهای متعدد مطرح است.
عربستان در حوزه محیط زیست و اقتصاد سبز طرح‌ها و پروژه‌های بلندپروازانه و عظیمی دارد و بودجه‌های کلانی را هم به این امر اختصاص داده است.
جدا از فرصت‌های نهفته در این طرح‌های عربستان برای ورود بخش خصوصی ایران، متولیان سیاست خارجی و دیپلماسی اقتصادی می‌توانند همین طرح "خاورمیانه سبز" ولیعهد عربستان را با توجه به اثرات مثبت چندجانبه آن در آینده برای کل منطقه و کشورهای آن، مستمسکی برای همکاری در حوزه محیط زیست قرار داده و مشارکت در آن را در دستور کار قرار دهند و به پیشبرد آن کمک کنند.
موفقیت طرح خاورمیانه سبز عربستان می‌تواند راه علاج مهمی برای بحران ریزگردها و بیابان زدایی در کل منطقه به ویژه در ایران باشد.
محمد بن سلمان در اکتبر 2021 از دو طرح "عربستان سبز" و "خاورمیانه سبز" رونمایی کرد که بر اساس آن قرار است بزرگ‌ترین طرح درختکاری در سطح جهان طی چند دهه آینده اجرا شود و مجموعا 50 میلیارد درخت کاشت شود؛ 10 میلیارد آن در داخل خود عربستان و 50 میلیارد درخت آن در کشورهای منطقه.
بن سلمان نوامبر گذشته در نشست "ابتکار خاورمیانه سبز 2022" در حاشیه نشست جهانی آب و هوایی در شرم الشیخ مصر اظهار داشت که کشورش میزبان دفتر دبیرخانه "ابتکار خاورمیانه سبز" خواهد بود و 2 میلیارد و 500 میلیون دلار برای کمک به پروژه‌های مربوط به آن در منطقه طی ده سال آینده اختصاص می‌دهد.
موفقیت و سرنوشت همین ابتکار خاورمیانه سبز، جدا از ضرورت متابعت جدی آن از سوی ریاض، به میزان اراده و همکاری کشورهای منطقه هم بستگی دارد و منتفع اصلی آن هم همه این کشورها خواهند بود. خاورمیانه و به ویژه خلیج فارس به عنوان یکی از کانون‌های تولید انرژی سهم قابل توجهی در انتشار گازهای دی اکسید کربن دارد و تداوم این وضعیت بدون یک همکاری جمعی و منطقه‌ای برای مقابله با تبعات آن در سایه بحران آب و معضلات زیست محیطی و اقتصادی دیگر، منطقه را برای نسل‌های آینده غیر قابل سکونت می‌کند.
در این راستا، عربستان در کنار طرح "ابتکار خاورمیانه سبز"، پروژه عربستان سبز را نیز دنبال می‌کند که تارگت همین پروژه داخلی سهم بیش از چهار درصدی این کشور در کاهش انتشار گازهای کربنی در جهان است و بر این اساس برنامه عربستان این است که تا سال 2030، 50 درصد تولید برق آن از طریق انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر صورت گیرد. کما این که به گفته بن سلمان در همان نشست شرم الشیخ صندوق سرمایه‌گذاری کشورش به دنبال تحقق اقتصاد بدون کربن تا سال 2050 بر اساس مدل اقتصاد چرخشی است که هدف آن کاهش چشمگیر ضایعات و استفاده بهینه از منابع است. اگر تا این سال عربستان موفق به تحقق اقتصاد کربن خنثی شود، جزو اولین کشورهای جهانی خواهد بود که به این هدف مهم رسیده است.
در کل همان طرح "عربستان سبز" هم در صورت اجرای موفق، کشورهای منطقه نیز از آثار آن بسیار بهره‌مند خواهند شد و بیابان‌زدایی در داخل این کشور سهم بسزایی در کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی در کل منطقه خواهد داشت.
بر اساس همین طرح "عربستان سبز" قرار است 600 میلیون اصله درخت تا 2030 در چارچوب کاشت 10 میلیارد درخت طی چند دهه آینده کاشته شود که بیش از 30 درصد مساحت عربستان را به اندازه 600 هزار کیلومتر مربع پوشش می‌دهد. ناگفته هم نماند که عربستان طرح دیگری را تحت عنوان "ریاض سبز" پیگیری می‌کند که بر اساس آن قرار است با کاشت نزدیک به 8 میلیون درخت سهم هر فرد از فضای سبز در پایتخت این کشور از 1.7 متر مربع در حال حاضر به 28 متر مربع افزایش یابد. البته این طرح بخشی از برنامه 800 میلیارد دلاری عربستان برای توسعه پایتخت و تبدیل آن به قطب گردشگری و تجاری در منطقه طی یک دهه آتی است.
منبع: کانال تلگرامی نویسنده
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: عربستان محیط زیست ریزگرد ابتکار خاورمیانه سبز عربستان سبز بن سلمان بر اساس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۱۵۷۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا چین می‌تواند؟
فرارو- یک کارشناس روابط بین المل می گوید: «از زاویه بین المللی، چین بهترین گزینه برای ورود به مذاکرات آتش بس محسوب می‌شود. شاید تا به امروز، این قطر و عمان بودند که به عنوان یکی از گزینه‌های بسیار مفید در مذاکرات میانجی گری، شناخته می‌شدند، اما حالا چین گزینه برتر است.»
چین و آمریکا تمایلی به ادامه درگیری‌های خاورمیانه ندارندجلال ساداتیان به فرارو گفت: «با توجه به تجربه‌ای که در مسئله عربستان از چین دیدیم و چین به لحاظ مراوداتی که با کشورهای منطقه پیدا کرده، در تلاش است که به سمت تنش زدایی، حرکت کند. این تنش زدایی، کاملا در راستای اهداف منطقه‌ای چین است. چین در تلاش است که از آسیب رسیدن به به سرمایه گذاری‌ها در جهت اجرای پروژه‌های خود پیشگیری کند. مناسبات ایالات متحده با چین در شرق آسیا و مسائل دو کشور درباره تایوان، هنگ گنگ، تبت و ... نیز مورد توجه سران چین است. چین مدت هاست تلاش می‌کند همه بازار‌های منطقه‌ای را از چنگ آمریکا خارج کند. طی ۲ تا ۳ دهه گذشته، چینی‌ها موفق شده اند تکنولوژی‌های لازم را از آمریکا ربوده و در این حوزه تبدیل به یک قدرت شوند. با توجه به این که هزینه تولید محصولات چینی نسبت به ایالات متحده ارزان‌تر تمام می‌شود، میبینیم که با استقبال گسترده‌ای نیز مواجه می‌شود. درواقع رقابت چین و ایالات متحده کاملا به قوت خود باقیست، فراموش نکنیم که حدود ۲ سال پیش نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده چگونه به تایوان رفت، آن هم در شرایطی که چینی‌ها گفته بودند در صورت ورود آمریکایی‌ها به تایوان واکنش نشان خواهند داد.»
وی افزود: «این پیشینه نشان می‌دهد چین هم اکنون علاقه‌ای به برخورد با ایالات متحده را ندارد. برخوردی که ممکن است یک روز اتفاق بیفتد. اما زمان آن نامشخص است. در نتیجه ایالات متحده نیز از تنش استقبال نمی‌کند چرا که ترجیح می‌دهد در چند جبهه درگیری نداشته باشد. ایالات متحده در حال حاضر به اندازه کافی در اوکراین درگیر است و خاورمیانه برای آمریکا دردسر بزرگی است. به خاطر همه این دلایل است که ایالات متحده مایل است در سال انتخابات، بحران‌ها را مدیریت کند. افزون بر این ها، حزب دموکرات و دولت بایدن با یک بحران جدی رو به رو است و در نتیجه، از هر نوع مداخله چین که به کاهش تنش منتهی شود استقبال می‌کنند. ایالات متحده به نفوذ و خط مشی چین در منطقه آگاه است و کاملا تمایل دارد که از لابی چین در حل مناقشات به نفع خود بهره برداری کند.»
چین بهترین گزینه برای میانجیگری استدیپلمات پیشین ایران در انگلستان گفت: «چین با کشورهای عرب منطقه از عربستان تا اردن روابط بسیار دوستانه‌ای دارد و داد و ستد تجاری انجام می‌دهد. می‌دانیم که عربستان در حوزه تکنولوژی‌های زیرساختی خود با چینی‌ها در حال همکاری است و مسیر یک کمربند یک جاده چین نیز کاملا کشورهای عرب را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. همانطور که اشاره کردم، چین، پیشتر نیز در تنش زدایی بین ایران و عربستان سربلند شد و عربستان حتی از یمن نیز تا حدودی عقب نشینی کرد. اگرچه روابط ایران و عربستان به شکل دفاکتو شکل گرفت، اما در همین حد نیز بسیار قابل توجه بود. می‌توان اینگونه استنباط کرد که رایزنی‌های چینی‌ها با کشورهای عرب منطقه موثر واقع شود و مذاکرات آتش بس نیز به مرحله‌ای برسد که در ۷ ماه گذشته نرسیده است.»
وی افزود: «از زاویه بین المللی، چین بهترین گزینه برای ورود به مذاکرات آتش بس محسوب می‌شود. شاید تا به امروز، این قطر و عمان بودند که به عنوان یکی از گزینه‌های بسیار مفید در مذاکرات میانجی گری، شناخته می‌شدند، اما حالا چین گزینه برتر است. از طرف دیگر مصر نیز به علت مسئله رفح و احتمال کوچانده شدن فلسطینیان به صحرای سینا، اساسا به عنوان یکی از طرفین متضرر درگیری شناخته می‌شود، حتی اردن نیز که در خنثی سازی پهپاد‌های ایرانی همکاری کرد، اکنون در مذاکرات آتش بس چندان جایگاهی ندارد. از زاویه دید طرفین درگیر در جنگ غزه نیز می‌توان گفت که حماس به علت ضربات انسانی و مادی که متحمل شده و کشتار بی رحمانه اسرائیل و نسل کشی اهالی غزه، چاره‌ای ندارد به جز این که واقع بینانه‌تر به شرایط نگاه کند و گزینه میانجیگری چین، یک گزینه ایده آل برای تحقق آتش بس خواهد بود. متاسفانه در حوزه طرف مقابل یعنی اسرائیل، شرایط کمی پیچیده‌تر است، نتانیاهو در ۷ ماه اخیر ثابت کرد افزون بر تندروی و بی رحمی، غیرقابل پیش بینی است. شاید روی کاغذ اکنون زمان مناسبی باشد که طرفین درگیری به یک آرامش برسند، اما این موضوعی نیست که نتانیاهو به راحتی بپذیرد.»
مدیر کل پیشین شرق آسیای وزارت خارجه گفت: «نتانیاهو شرایط عادی ندارد، از یک سو بی توجهی اسرائیل به رای دادگاه لاهه و نقض آشکار حقوق بشر از سوی وی حتی باعث شده متحدان غربی نتانیاهو از وی شکایت داشته باشند، از سوی دیگر، اعتراضات دانشجویان در ایالات متحده و دیگر نقاط جهان نسبت به اقدامات وحشیانه اسرائیل نیز جهت افکار عمومی را تا حد زیادی، علیه وی چرخانده است. حتی مقام‌های آمریکایی نیز به خاطر همراهی با اسرائیل تحت فشار قرار دارند. تا پیش از حمله ایران به اسرائیل، آمریکایی‌ها مدام می‌گفتند که ما پشت اسرائیل ایستاده ایم، اما بعد از آن که اسرائیل تصمیم به تلافی گرفت، اعلام کردند ما پشت حمله اسرائیل نخواهیم بود. علت نیز مشخص است و اگر ایالات متحده از یک حد مشخص بیشتر درگیر مناقشات منطقه‌ای و به ویژه مناقشات ایران و اسرائیل شود، به شدت آسیب خواهد دید.»
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است